Παρά τη σημαντική διασπορά της, η ΑΚΝ παραμένει μία σχετικά άγνωστη νόσος.
Αν και θεωρείται ότι είναι ένας νέος κίνδυνος, αυτός ο σιωπηλός δολοφόνος καραδοκεί εδώ και χιλιετίες…
Το 2009 βρέθηκαν στοιχεία ότι οι αρχαίοι πρόγονοί μας έπασχαν από ΑΚΝ, όταν μια ομάδα ερευνητών πραγματοποίησε αξονική τομογραφία σε 52 αρχαίες αιγυπτιακές μούμιες.
Από τις 44 μούμιες με αναγνωρίσιμο καρδιαγγειακό ιστό, οι 20 εμφάνισαν πιθανή ή σίγουρη αθηροσκλήρωση, υποδηλώνοντας ότι η ΑΚΝ ήταν μια ευρέως διαδεδομένη ασθένεια ακόμη και τότε.
Και δεν ήταν μόνο οι πλούσιοι Φαραώ. Η μελέτη επεκτάθηκε ώστε να αντιπροσωπεύει ένα πιο ευρύ σύνολο τρόπου ζωής, διατροφής και γεωγραφίας.
Ανάμεσα σε επιπλέον 137 μούμιες από τέσσερις ηπείρους που εξετάστηκαν και καλύπτουν χρονική διάρκεια 3.800 ετών – περίπου το ένα τρίτο έδειξε πιθανή ή σίγουρη αθηροσκλήρωση.
Αυτό αντιστοιχεί στο σημερινό ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού με υψηλά επίπεδα χοληστερόλης, ένα σημαντικό παράγοντα κινδύνου για αθηροσκλήρωση.
Όταν ο Λεονάρντο ντα Βίντσι (1452 – 1519) άνοιξε την καρδιά ενός άνδρα το 1506, παρατήρησε ότι οι αρτηρίες ήταν «γεμάτες με λιπαρό υλικό».
Δεν γνώριζε τότε ότι αυτή η συσσώρευση λίπους ήταν η αθηροσκλήρωση – η νούμερο ένα αιτία θανάτου.
Πολλά από τα συμπεράσματα του Λεονάρντο από τη μελέτη της ανθρώπινης ανατομίας, όπως η περιγραφή του τρόπου με τον οποίο οι αρτηριακές βαλβίδες κλείνουν και ανοίγουν – αφήνοντας το αίμα να ρέει γύρω από την καρδιά – ισχύουν μέχρι και σήμερα.
Ενώ η AΚΝ θεωρείται συχνά ότι είναι αποτέλεσμα της σύγχρονης διατροφής μας και του ολοένα και πιο καθιστικού τρόπου ζωής, η παρουσία της αθηροσκλήρωσης σε αυτούς τους διαφορετικούς ανθρώπινους πληθυσμούς αυξάνει την πιθανότητα μιας πιο βασικής προδιάθεσης για τη νόσο.
Για να μάθετε περισσότερα για αυτόν τον αόρατο δολοφόνο, κατεβάστε το infographic μας εδώ
References:
- World Health Organization (WHO). Cardiovascular diseases – Data and statistics. https://www.euro.who.int/en/health-topics/noncommunicable-diseases/cardiovascular-diseases/data-and-statistics. [Last accessed May 2022].
- Allam AH, Thompson RC, Wann LS, et al. Atherosclerosis in ancient Egyptian mummies: the Horus study. JACC Cardiovasc Imaging. 2011;4(4):315-327. doi:10.1016/j.jcmg.2011.02.002
- Thompson RC, Allam AH, Lombardi GP, et al. Atherosclerosis across 4000 years of human history: the Horus study of four ancient populations. Lancet. 2013;381(9873):1211-1222. doi:10.1016/S0140-6736(13)60598-X
- World Health Organization (WHO). Global Atlas on cardiovascular disease prevention and control. 2011. Available at: https://www.who.int/publications/i/item/9789241564373.
- Sliskovic, D.R. (2013). Cardiovascular Drugs. In Drug Discovery (eds J.J. Li and E.J. Corey). https://doi.org/10.1002/9781118354483.ch5